خطبه173
[173]
ومن خطبة له عليه السلام
[في رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم ] [ومن هو جدير بأن يكون للخلافة وفي هوان الدنيا] [رسول الله]
أَمِينُ وَحْيِهِ، وَخَاتَمُ رُسُلِهِ، وَبَشِيرُ رَحْمَتِهِ، وَنَذِيرُ نِقْمَتِهِ. [الجدير بالخلافة]
أَيُّهَا النَّاسُ، إنَّ أَحَقَّ النَّاسِ بِهذَا الاََْمْرِ أَقْوَاهُمْ عَلَيْهِ، وَأَعْلَمُهُمْ بِأَمْرِ اللهِ فِيهِ، فَإِنْ شَغَبَشَاغِبٌ اسْتُعْتِبَ فَإِنْ أَبَى قُوتِلَ. وَلَعَمْرِي، لَئِنْ كَانَتِ الاِِْمَامَةُ لاَ تَنْعَقِدُ حَتَّى يَحْضُرَهَا عَامَّةُ النَّاسِ، [ فـ ج مَا إِلَى ذلك سَبِيلٌ، وَلكِنْ أَهْلُهَا يَحْكُمُونَ عَلَى مَنْ غَابَ عَنْهَا، ثُمَّ لَيْسَ لِلشَّاهِدِ أَنْ يَرْجِعَ، وَلاَ لِلغَائِبِ أَنْ يَخْتَارَ.
أَلاَ وَإِنَّي أُقَاتِلُ رَجُلَيْنِ: رَجُلاً ادَّعَى مَا لَيْسَ لَهُ، وَآخَرَ مَنَعَ الَّذِي عَلَيْهِ. أُوصِيكُمْ بَتَقْوَى اللهِ، فَإنَّهـ [ا] خَيْرُ مَا تَوَاصَى الْعِبَادُ بِهِ، وَخَيْرُ عَوَاقِبِ الاَُْمُورِ عِنْدَ اللهِ، وَقَدْ فُتِحَ بَابُ الْحَرْبِ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَ أَهْلِ الْقِبْلَةِ وَلاَ يَحْمِلُ هذَا الْعَلَمَ إِلاَّ أَهْلُ الْبَصَرِ والصَّبْرِ وَالْعِلْمِ بِمَوَاضِعِ الْحَقِّ، فَامْضُوا لِمَا تُؤْمَرُونَ بِهِ، وَقِفُوا عِنْدَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ، وَلاَ تَعْجَلُوا فِي أَمْرٍ حَتَّى تَتَبَيَّنُوا، فَإِنَّ لَنَا مَعَ كُلِّ أَمْرٍ تُنْكِرُونَهُ غِيَراً [هوان الدنيا]
أَلاَ وَإِنَّ هذِهِ الدُّنْيَا الَّتِي أَصْبَحْتُمْ تَتَمَنَّوْنَهَا وَتَرْغَبُونَ فِيهَا، وَأَصْبَحَتْ تُغْضِبُكُمْ وَتُرْضِيكُمْ، لَيْسَتْ بِدَارِكُمْ، وَلاَ مَنْزِلِكُمُ الَّذِي خُلِقْتُمْ لَهُ وَلاَ الَّذِي دُعِيتُمْ إِلَيْهِ، أَلاَ وَإِنَّهَا لَيْسَتْ بِبَاقِيَةٍ لَكُمْ وَلاَ تَبْقَوْنَ عَلَيْهَا، وَهِيَ وَإِنْ غَرَّتْكُمْ مِنْهَا فَقَدْ حَذَّرَتْكُمْ شَرَّهَا، فَدَعُوا غُرُورَهَا لِتَحْذِيرِهَا، وَأَطْمَاعَهَا لِتَخْوِيفِهَا، وَسَابِقُوا فِيهَا إِلَى الدَّارِ الَّتي دعِيتُمْ إِلَيْهَا، وَانْصَرِفُوا بِقُلُوبِكُمْ عَنْهَا،
وَلاَ يَخِنَّنَّ أَحَدُكُمْ خَنِينَالاََْمَةِ عَلَى مَا زُوِىيعَنْهُ مِنْهَا، وَاسْتَتِمُّوا نِعْمَةَ اللهِ عَلَيْكُمْ بِالصَّبْرِ عَلَى طَاعَةِ اللهِ وَالْـمُحَافَظَةِ عَلَى مَا اسْتَحْفَظَكُمْ مِنْ كِتَابِهِ.
أَلاَ وَإِنَّهُ لاَ يَضُرُّكُمْ تَضْيِيعُ شَيْءٍ مِنْ دُنْيَاكُمْ بَعْدَ حِفْظِكُمْ قَائِمَةَ دِينِكُمْ، أَلاَ وَإِنَّهُ لاَ يَنْفَعُكُمْ بَعْدَ تَضْيِيعِ دِينِكُمْ شَيْءٌ حَافَظْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاكُمْ، أَخَذَ اللهُ بِقُلُوبِنَا وَقُلُوبِكُمْ إِلَى الْحَقِّ، وَأَلْهَمَنَا وَإِيَّاكُمُ الصَّبْرَ!
173
خطبهاى از آن حضرت(ع)
محمد(صلى الله عليه و آله)امين وحى اوست و خاتم پيامبران اوست وبشارت دهنده رحمت اوست و ترساننده از خشم و كيفر اوست.اى مردمسزاوارترين مردم به خلافت،كسى است كه بر آن تواناتر از همگان باشد و داناتر ازهمه به اوامر خداى تعالى.هرگاه،فتنهانگيزى فتنهاى آغازد از او خواهند كه به حقبازگردد،اگر نپذيرد و سر برتابد،كشتنش واجب آيد.به جان خودم سوگند،كه اگرامامت جز با حضور همه مردم صورت نبندد،پس هرگز تحقق نخواهد يافت.ولىكسانى كه اهل آن هستند و آن را پذيرفتهاند،كسانى را كه هنگام تعيين امامحاضر نبودهاند به پذيرفتن آن وامىدارند.سپس روا نيست كسى كه حاضر بوده ازبيعتخود باز گردد و آنكه غايب بوده ديگرى را اختيار كند.
آگاه باشيد كه من با دو كس پيكار كنم.يكى كسى كه چيزى را ادعا كند كه حق اونباشد و ديگر كسى كه از اداى حقى كه به گردن اوستسر برتابد.
اى بندگان خدا،شما را به ترس از خدا سفارش مىكنم و آن بهترين چيزى استكه بندگان خدا بايد يكديگر را به آن سفارش كنند.بهترين كارها در نزد خدا آن استكه با پرهيزكارى انجام پذيرد.
جنگ ميان شما و اهل قبله آغاز شده است و اين پرچم را حمل نتواند كرد،مگركسى كه بينا و شكيبا باشد و جاى حق را بشناسد.به هر چه به آن مامور شدهايد،عمل كنيد و از هر چه شما را نهى كردهاند،دستبداريد.در كارى شتاب مكنيد،مگرآنگاه،كه به حقيقت آن آگاه گرديد.بسا شما كارى را ناخوش داريد و راى ما در آن چيزديگر باشد.بدانيد كه اين دنيايى كه همواره در آرزوى آن هستيد و بدان رغبتمىورزيد و سبب خشم و خشنودى شماست نه خانه شماست و نه منزلى است كهبراى آن آفريده شدهايد،يا شما را بدان دعوت كرده باشند. بدانيد كه دنيايتان را بقايىنيست و در آن جاويدان نخواهيد زيست.اگر از سويى بفريبدتان از ديگر سو از شرخود برحذرتان مىدارد.پس در برابر برحذر داشتنش،فريبندگيش را واگذاريد و در برابر ترساندنش،از طمع بستن به آن باز ايستيد.تا در دنيا هستيد،به سوى سرايى كهشما را بدان فراخواندهاند،بر يكديگر سبقت گيريد و دل از دنيا بركنيد.وقتى كه دنياچيزى را از شما مىستاند چون كنيزان مويه مكنيد.به شكيبايى بر طاعتخداوند،و به نگهدارى از كتابش،كه شما را به پاسدارى از آن فرمان داده بود،بخواهيد تانعمت را بر شما تمام كند.
بدانيد كه تباه شدن نعمت دنيا شما را زيان نرساند،هرگاه،اساس دين خويش استوارداريد و اگر دين را ضايع گذاريد آنچه از نعمت دنيا فرا چنگ آوردهايد سودتان نكند.
خداوند دلهاى ما و شما را به حق رهنمون گرداند و شكيبايى را به دلهاى ما و شما اندازد.